Kimdir? #17: Canan Dağdeviren

Yeni nesil Türk bilim insanları arasında yer alan Canan Dağdeviren, Harvard Üniversitesi Genç Akademi üyeliği bulunan ilk Türk’tür. Giyilebilir teknoloji, esnek elektronik cihazlar ve yeni nesil devreler üzerine MIT Media Lab’da araştırmacı olarak görev yapan Dağdeviren, cilt kanserini tespit edebilen giyilebilir kalp çipini icat etmiştir.

Hayatı ve Eğitim Yılları:

1985 yılında İstanbul’da doğdu. İlk ve orta eğitimini Kocaeli’de tamamladı. 2007’de Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği bölümünden mezun oldu. Sabancı Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği programındaki yüksek lisans eğitimini 2009’da tamamladı. Aynı yıl Fulbright bursu kazanarak UIUC’da Malzeme Bilimi ve Mühendisliği bölümünde doktora eğitimine başladı. Bu süreçte esnek ve katlanabilir, deri üstüne yapıştırılabilir veya giyilebilir elektronik aletler üzerine çalışmalar yaptı. Doktora derecesini Aralık 2014’te aldı. Medikal teknoloji alanında çalışarak pilsiz çalışan giyilebilir bir kalp çipi (PZT MEH) ve cilt kanserini teşhis eden bir cihaz geliştirdi. Forbes’in ’30 Yaş Altı Bilim İnsanı’ listesinde de yer aldı.Kendisi bilime olan merakında iki dönüm noktası olduğunu belirtmektedir. Bunlardan ilki babasının kendisine Marie Curie hakkında hediye ettiği bir kitap, ikincisi ise Erdal İnönü’den bizzat aldığı Anılar ve Düşünceler adlı eserdir. Özellikle Erdal İnönü ile tanışmasının lisedeki alan seçiminde etkili olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca motivasyonunun düşük olduğu zamanlarda Mustafa Kemal Atatürk’ten ilham aldığını da bir demecinde açıklamıştır.

Başarıları

• Forbes dergisinin “30 yaşından genç 30 bilim insanı” listesine girdi.
• Harvard Üniversitesi’nin Genç Akademi üyeliğine (Junior Fellow of Harvard) seçildi.
• MIT Technology Review’un her yıl derlediği 35 Yaş Altı Mucitler listesinde yer aldı.
• İllinois İnovasyon Ödülü (Illinois Innovation Prize) kazandı.

Ayrıca Canan Dağdeviren beyin iğnesi adlı bir buluş da gerçekleştirmiştir. Bu buluş Parkinson hastalarının hayatını kolaylaştırmaktadır. Parkinson bir sinir sistemi hastalığıdır. Özellikle orta yaştan sonra ortaya çıkmakta ve kendini bir koordinasyon bozukluğu olarak göstermektedir. Canan Dağdeviren tarafından geliştirilen beyin iğnesi, bu hastalıkla mücadelede kullanılan ilaçları doğrudan beyne enjekte etme ilkesine dayanmaktadır.

Dağdeviren’in 12 makalesi, 2 patenti ve 25’in üzerinde ulusal ve uluslararası ödülü vardır.

Başarısına giden yolda kendisine ilham veren kişilerden ve olaylardan Canan DAĞDEVİREN şöyle bahsetmektedir:

“6 yaşımdayken babam bana Madam Curie’yle ilgili bir kitap hediye etti; ondan ilham alabileceğimi düşündü. Ama onun yerine kocası Pierre’e vuruldum. Pierre Curie, piezoelektrik denen büyülü bir şey keşfetmişti. Bu malzemeler, savaşlar sırasında el bombaları gibi farklı alanlarda kullanılmış, ama yakın zamana kadar biyomedikal cihazlarda kullanılmamıştı.

Aynı dönemde, hiç tanışmadığım dedemin 28 yaşında kalp rahatsızlığı nedeniyle vefat ettiğini öğrendim. Bunu öğrendiğimde kendime söz verdim, aynı yaşa geldiğimde Kalp hastalarına yardımcı olacak bir şey yapacaktım. O zamandan beri ne yapmak istediğimi biliyordum ama en iyi yolun, en iyi bilim türünün ne olacağını bilmiyordum.

Daha sonra Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nde okumuş, Türkiye’nin çok tanınmış bir fizikçisiyle, Erdal İnönü’yle imza gününde tanıştım. Ona fizik mi, kimya mı, yoksa biyoloji mi okumam gerektiğini bilmediğimi söyledim. Kitabını benim için imzalarken, onu okumamı ve sonra ne yapmak istediğimi anlayabileceğimi söyledi ve kitabı okudum, ‘Tamam, fizik okuyacağım’ diye düşündüm.”

Canan Dağdeviren

Canan Dağdeviren bilim dünyasında bulunan Türkiye’nin genç yeteneklerinden biridir. Dünyanın en iyi iki üniversitesinde aynı anda proje yürütebilme yeteneğine sahiptir. Çalışmalarını Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Koch Laboratuvarı’nda sürdürmektedir. Ayrıca Harvard Üniversitesi’nde genç akademi üyesidir. Buluşları ile 30 yaşından önce dünyadaki tıbbi teknoloji alanında önemli bir isim olarak gösterilmeye başlanmıştır.

Geçen hafta yayınladığımız Kimdir içeriğimize buradan ulaşabilirsiniz.

YAZAR: Cemile ASLAN

EDİTÖR: Melisa ACAR

KAYNAKÇA¹

KAYNAKÇA²

KAYNAKÇA³

KAYNAKÇA⁴