Steve Jobs ve Ailesi
Green Bay Wisconsin’de Amerikalı Joanne Carole Schieble ve Suriye asıllı politik bilim profesörü olan Abdulfattah John Jandali’nin oğlu olarak dünyaya gelmiştir. View, Kaliforniya‘dan Paul Jobs ve Clara Jobs-Hakobian çifti tarafından evlat edinilmiştir. Öz kız kardeşi roman yazarı Mona Simpson’dır.
18 Mart 1991 günü Laurene Powell ile evlendi. Bu evliliğinden üç çocuğu oldu. Aynı zamanda 1978 yılında evlilik dışı doğmuş Lisa Jobs adında bir kızı vardır. Jobs vejetaryendi, ancak balık yerdi.
31 Temmuz 2004’te Jobs, pankreasında bulunan kanser tümörünü aldırtmak için ameliyata girdi. Jobs’da bilimsel adı “Islet Hücresi Neurodocrine Tümöru” olan nadir bir pankreas kanserine rastlanmıştı. Jobs’da bulunan bu kanser tipinde kemoterapi veya radyasyon terapisine ihtiyaç duyulmadı. Yokluğu sırasında dünya satışları ve yönetimleri departmanının başkanı Tim Cook, Apple’ı yönetti.
17 yaşındayken şuna benzer bir şey okuduğumu hatırlıyorum: ”Her günü son gününüzmüş gibi yaşarsanız, birgün mutlaka haklı çıkarsınız”. Bu söz beni çok etkiledi ve geçen 33 yıl boyunca her sabah aynaya bakıp kendime şu soruyu sordum: ”Eğer bugün hayatımın son günü olsaydı, bugün yapacağım şeyi yapmak ister miydim?”
Jobs 2004’te kanser tedavisi görmeye başladı; 2009 yılında kendisine bir karaciğer nakli yapıldı. 2011 yılının Ocak ayında son yıllarda üçüncü kez sağlık sorunlarını gerekçe göstererek izne ayrılan Jobs, 24 Ağustos 2011’de şirketin yönetim kurulu başkanlığından ayrıldığını açıkladı ve görevi Tim Cook’a bıraktı. Ancak 5 Ekim 2011 tarihinde ailesi tarafından yayınlanan bir bildiride “Steve Jobs aile üyeleri başucunda ve huzur içinde öldü.” açıklaması yapıldı. Tim Cook haberi büyük bir üzüntüyle öğrendiklerini söyledi. Cook, “Apple, vizyon sahibi bir kişiyi ve bir yaratıcı dehayı; dünya inanılmaz bir insanı kaybetti.” dedi.
Kariyeri
1974 yılının sonbaharında, Steve Jobs Kaliforniya‘ya geri dönerek “Computer Club”’ın toplantılarına Steve Wozniak ile katılmaya başlamıştır. O ve Wozniak, Atari Inc.’de, o zamanların ünlü bilgisayar oyun üreticilerinden de, iş bularak oyun tasarımcısı olarak çalışmaya başladı. O zamanlarda ABD‘de satılan Crunchların içinden çıkan düdükler, üzerlerinde ufak değişiklikler yapılınca AT&T tarafından uzun mesafeli aramaların denetleme frekansı olan 2600 Hz’i sesini verebiliyorlardı. Kısa bir süre zarfında Jobs ve Wozniak 1974 yılında iş hayatına atılarak pahalı uzun mesafe görüşmelerini bedava yapabilmek için “blue box’lar” üretmeye başladılar.
1976 yılında Jobs 21, Wozniak’da 26 yaşındayken Apple Computer Co.’yu Jobs ailesinin garajında kurdu. İlk olarak piyasaya sürdükleri ev bilgisayarı Apple I‘dı ve onu 666.66$’a satıyorlardı.
1977 yılında Jobs ve Wozniak, Apple II’yi piyasaya sundular, o zamanlar Apple II ev piyasasında önemli bir yer elde etmişti ve Apple’ın bilgisayar piyasasındaki yerini sağlamlaştırmıştı. Aralık 1980 yılında Apple Computer halka açılmıştı ve çok iyi değerlerle piyasaya girmişti. Aynı yıl Apple Computer Apple III‘ü piyasaya sürdü, fakat bu model bir önceki modelinin yerini alamadı.
Apple büyümeye devam ederken, şirketin genişlemesini sağlayabilecek bir yönetici aranıyordu. 1983 yılında Jobs, John Sculley’i (o zaman Pepsi Coca Cola’nın CEO’su) ayartarak ve “Ömrünün sonuna kadar sadece şekerli su mu satmak istiyorsun yoksa dünyayı mı değiştirmek istiyorsun ?” şeklinde meydan okuyarak Apple’ın yeni CEO’su haline getirdi. Aynı sene Apple teknolojik olarak gelişmiş fakat ticari olarak başarısız olan Apple Lisa‘yı piyasaya sundu.
1984 yılında Macintosh piyasaya sunuldu ve piyasada ticari bir başarı yaşamış ilk GUI’lı bilgisayar oldu. Mac’in geliştirilmesi Jef Raskin tarafından başlatılmıştı ve Xerox PARC’da geliştirilmiş olan, fakat ticarileştirilmemiş teknolojilerden esinlenilmişti. Macintosh’un başarısı Apple’in Apple II serisini kaldırıp onun yerine Mac ürünleri sunması ile devam etmiştir ve bugüne kadar da devam etmektedir.
Apple’dan Ayrılışı
Steve Jobs, Apple için ikna edici ve karizmatik bir savunucuydu, eleştirilere de bakılırsa aynı zamanda düzensiz ve hırslı bir yöneticiydi. 1985 yılında şirket içinde oluşan bir kavga sonucu Jobs, Sculley tarafından görevlerinden çekilmiştir ve dışarı atılmıştır. Ama ölümünden 5 hafta öncesine kadar Jobs’un Apple Computer’in başkanı olduğunu da not düşmekte fayda vardır.
Apple’ı bıraktıktan sonra Jobs başka bir bilgisayar şirketi kurdu, NeXT Computer’ı. NeXT, Lisa gibi teknolojik olarak çok gelişmişti; fakat hiçbir zaman, bilimsel çalışma alanları hariç, tanınır olamamıştı. Örneklemek gerekirse Tim Berners Lee özgün Wide Web sistemini Cern’de bir NeXT bilgisayarında geliştirmiştir. Ne kadar tanınır olmasa da, Object Oriented Programming (nesneye tabanlı programlama), PostScript gösterme ve magneto-optical sürücü teknolojilerinin gelişmesinde yardımcı olmuştur. NeXT’ deki bir sürü yenilik 2000’li yıllarının başlangıcında Mac X’de görülecektir. NextStep ve onun halefi OpenStep, x86 mimarisi ve o zaman PowerPC mimarisi üzerinde çalışıyordu.
Apple‘a Dönüş
Jobs şirketi geçmiş yıllarda kişisel bilgisayarlara kısıtlı kalan ürün yelpazesinin ötesine taşıdı. iPod taşınabilir müzik çalarının piyasaya sunulmasıyla birlikte, iTunes dijital müzik yazılımı diğer işletim platformlarına uygun halde piyasaya sürerek ve iTunes online müzik dükkanını açarak kişisel elektronik ürünleri ve çevrim içi müzik piyasalarına el attı.
Jobs çalışanlarını yenilikçi olmaları için teşvik ederken, real artists ship (gerçek sanatçılar ürün gönderimi yapar), gibi iletilerle, bir ürünün zamanında sunulmasının, yenilikçilik ve sıra dışı tasarımlar kadar önemli olduğunu belirtmektedir.
Jobs, Apple’da yılda 1 dolar karşılığında birkaç sene boyunca çalıştı, bu ona aynı zamanda Guinness Dünya Rekoru listesinde “En Düşük Maaşlı CEO” unvanını kazandırdı. Apple kazançları artığında ve şirket eksiler yerine artılar bölgesinde gezinmeye başladığında, şirket unvanından ‘geçici’ ibaresini kaldırdı. 1999 yılında 90 milyon $ değerinde bir jet ve sınırlı hisselerden yaklaşık 30 milyon $’lık bir pay şirket tarafından hediye edildi.
Pixar
1986 yılında Jobs ve Edwin Catmull ortaklaşa, Emeryville Kaliforniya’da animasyon stüdyosu olan Pixar‘ı kurdular. Şirket aslında Lucasfilm’in bilgisayar grafikleri bölümü üzerine kuruldu. Jobs Lucasfilm’den bu bölümü 10 milyon $’a (istenilen miktarın üçte-birine!) sahibi George Lucas’dan almıştır. Şirket neredeyse 10 yıl sonra patlamasını Oyuncak Hikâyesi (Toy Story) ile yapmıştır. Ondan beri 1998 yılında Bir Böceğin Yaşamı (A Bug’s Life), 1999’da Oyuncak Hikâyesi 2 (Toy Story 2), Sevimli Canavarlar (Monsters, Inc.), Kayıp Balık Nemo (Finding Nemo ) ve 2004 yılında İnanılmaz Aile (The Incredibles) filmleri ödüllere layık görülmüştür. 2006 yılında Cars iki dalda Oscar’a aday gösterilmiş, 2007 yılında da Ratatouille, en iyi animasyon dalında Oscar kazanmıştır.
Kayıp Balık Nemo ve İnanılmaz Aile, Akademi Ödüllerinde en iyi animasyon film dalında ödül kazanmıştır.
25 Ağustos 2011 tarihinde görevinden sağlık sorunları nedeniyle ayrıldı ve yerini Tim Cook‘a bıraktı. Ölümüne kadar Apple Computer Yönetim Kurulu Başkanı olarak devam etti.
56 yaşında hayata gözlerini yuman milyarder Steve Jobs’un yazdığı son yazı:
İş yaşamında büyük başarılara ulaştım. Kimilerinin gözünde yaşamım başarının simgesi, fakat işin dışında çok az neşem oldu benim. İşin sonunda zenginliğim alışmış olduğum hayatın bana getirdiği tek gerçeklik. Ölümle yüzleştiğim şu anda, yatağımda uzanıp hayatımı gözlerimde canlandırırken, farkettim ki gururlandığım bilinirliliğim ve servetim ölümün karşısında ne kadarda anlamsızmış.
Arabayı kullanmak için, size para kazandırması için birilerini işe alabilirsiniz ancak hastalığınızı taşıması için kimseyi işe alamıyorsunuz. Kaybedilen maddesel şeyler bulunabilinir ya da yerine başkası konur fakat kaybedildiğinde bulunamayacak ya da yeri dolmayacak tek şey var o da “Yaşam.” Şu an hayatınızın hangi sahnesinde olursanız olun, zaman ile, o sahne perdesinin kapanması ile yüzleşeceksiniz.
Ailenize, eşinize, arkadaşlarınıza çok kıymet verin ve sevin. Kendinize iyi davranın ve insanlara değer verin. Yaşlandıkça ve umut ediyorum akıllandıkça farkediyorsunuz ki 300 dolarlık saat de 30 dolarlık saat de aynı zamanı söylüyor. İç huzurun bu tarz şeylerle elde edilemediğini anlıyorsunuz. İster first class ister ekonomi uçun, bilin ki o uçak düşerse siz de düşeceksiniz.
O yüzden umut ederim ki şunu anlarsınız; kahkaha attığınız, sohbet ettiğiniz, şarkılar söylediğiniz, kuzeyden, güneyden, doğudan, batıdan, cennetten ve dünyadan konuştuğunuz, ahbaplarınız, dostlarınız, eski arkadaşlarınız, erkek kardeşiniz, kız kardeşiniz varsa bilin ki gerçek mutluluk bu.
Çocuklarınızı zengin olması için eğitmeyin, onları mutlu olmaları için eğitin. Böylelikle büyüdüklerinde her şeyin fiyatını değil, değerini bilirler.
Yemeğinizi ilacınız gibi yiyin aksi halde ilacı yemek yerine yersiniz.
Sizi seven kişi sizi asla bırakmayacaktır. Bırakmak için yüzlerce neden saysa da mutlaka sizde kalmak için neden bulacaktır. Bilin ki insan ile insan olabilmek arasında çok büyük fark var ve bunu anlayan çok az insan var. Doğduğunuzda sevildiniz ve ölürken de sevileceksiniz. Bu arada kalan zamanı başarmak zorundasınız.
Hayattaki en iyi altı doktor güneş ışığı, dinlenmek, egzersiz yapmak, sağlıklı yemek, kendine güven ve arkadaşlardır. Bunları hayatınızın her evresinde muhafaza edin ve sağlıklı bir ömrün tadını çıkarın.
-Steve Jobs
YAZAR: Serpil Polat
Son yorumlar